Podejrzenie przewlekłego zapalenia trzustki

[Gość Meggi]

No właśnie .... o to chodzi, że pzt stwierdzone i potwierdzone. Nikt Moni tego nie zrobi, tylko dlatego, że boi się co będzie.

[Gość pika]

Basik klinika w Heidelberg jest to badanie to wogole centrum terapii trzustki. Podejrzewam ze żeby się tam dostać trzeba mieć jakies wskazania i raczej mi się nie uda, ale zapytać można. Nie wiem jak jest prywatnie ale znając realia tutejsze to to niezłe pieniądze może kosztowac*(

[Gość Basik]

Pika napisze do nich i spytam ile kasy za to chca. Pewnie duzo....

[Gość pika]

Mogę ci orientacyjnie powieziec ze ja za mrcp w Pl w klinice sportowej, płaciłam niecały 1000zł, a tu w De lekarz mi mówił ze normalne mri jamy brzucha to ok 800-900euro, nie wiem ile w tym prawdy bo nie sprawdzałam, ale biorac pod uwagę jakie mi rachunki za pobyt w szpitalu i za badania przychodzą to jest to możliwe*( Pytaj może się uda, pytaj o skierowanie czy jest konieczne. Ja zadzwonię w poniedziałek, i zapytam bo skierowanie mam to może im przefaksuje i może się uda.

[Gość Monika39]

Dziewczyny ja przecież nie jestem wariatką(no może czasem....ale nie do tego stopnia)żeby pchać się na operację trzustki,wiem,że to już ostateczność,ale wkurza mnie,że nasi lekarze nie przyjmują tego do wiadomości ,że taki stan może trwać lata i póki w badaniach nie ma nic usg,tk(EUS robią bardzo żadko-trzeba się prosić i czekać)nie widzą problemu.Odsyłają do domu z SOR po kroplówce z nospy,choć wiedzą co może oznaczać taki ból.Kurde kto lubi po szpitalach jeździć.Ja wiem,że operacja na trzustce jest jedną z najtrudniejszych,ale męczarnie liczone w latach ze skutkiem i tak zniszczonej trzustki to dobry wynik?I jak leczyć ból bez rozpoznania?

[Gość Monika39]

To EUS też może mi nic nie wykazać Basik-jesli to początek? Delikatne objawy miałam w 2009 r-to siedem lat! Za każdym rzutem są silniejsze.....Tak myślę,że jak powoli postępuje to pogrubienie,którego mi nie opisali ostatnio może byc takie samo w tej tk z października na początku tego rzutu,a po kilku mies obecnych bóli coś nowego wyskoczy....W wojskowym tam gdzie właśnie maja mnie przebadać,mają moją pierwszą tk-2011r-gdzięś posiałam wynik-ciekawe jakby porównać jeszcze tą z 2011r. Chyba mają to w archiwum....

[Gość Monika39]

Basik,czyli trzeba zrobić nie zwykły EUS,a taki z sekretyną lub MRCP z sekretyną tak? a w Polsce tego nie robią-chyba strasznie drogie? To jakiś koszmar! O tym rozróżnieniu na pzt ze zmianami małymi i dużymi tez czytałam,że np od tego jest uzależnione czy enzymy w postaci pomagają p/bólowo.Część pacjentów mimo braku zmian w przewodach ,czy złogów ,kamieni odczuwają mocne bóle.Chyba zostaje mi psychiatra,antydepresanty i recepta na tramal,czy ketonal.....dieta,antyoksydanty.Nie stać mnie na badanie z sekretyną za granicą...

[Gość Monika39]

No dobrze nie mówmy tu już o resekcji trzustki,ale czemu tak niechętnie robią blokady splotu trzewnego,albo przecięcia nerwów? Też takie inwazyjne,czy za drogie?Kiedyś czytałam,ze też nie wszystkim pomaga.Chyba dlatego ,że robią je...za późno.Kiedy stan zapalny i ból jest mocno rozwinięty.Czytałyście coś na ten temat?W naszym kraju to neurolizę robią ewentualnie przy raku,a mężowi koleżanki,który na to umierał i tak nie pomogła:(Niestety lekarze o tym organie więdzą chyba o wiele mniej niż na temat mozgu i chyba to cały problem. Mamie pielęgniarki,która ma chorą trzustkę przez jakieś leki Kreon przynosi dużą ulgę i bierze go raz dziennie do obiadu 25000,a mi nie bardzo niestety i biorę 3xdz po 10000-sniadanie,kolacja i obiad 25000,niektórzy biorą większe dawki,ale nie będę sama przesadzać,a o koszcie Kreonu też nie wspomnę.Pal licho kasa,ale żeby tylko znacznie pomagał...Pika a łykasz antyoksydanty w dużej ilości? Czyli wit C,E,Aitp? Podobno po ółrocznej terapi dużymi dawkami(dokładnie nie wiadomo jakimi)powinna być poprawa w bólu....Chodzi tu o mechanizm stresu oksydacyjnego w komórkach przy stanie zapalnym. Ja łykam w sumie jakieś 2 mies....

[Gość Simon]

Drogie *czesie* czytałyście tą pracę?: Przebieg naturalny PZT Przewlekłe zapalenie trzustki charakteryzuje się przede wszystkim występowaniem bólu zlokalizowanego głównie w nadbrzuszu, promieniującego do pleców. Ból pojawia się lub nasila po posiłkach (zwykle ciężkostrawnych) oraz po spożyciu alkoholu i może trwać od kilku godzin do kilku dni. Wyróżnia się dwa charakterystyczne typy bólu w PZT: nawracający (typ A) i ciągły (typ B). Czas trwania okresu bólowego jest nieprzewidywalny u poszczególnych chorych, zwykle z czasem następuje częściowe lub całkowite ustąpienie bólu. Mullhauper 5 badając 251 chorych z alkoholowym PZT stwierdził, że zmniejszenie bądź ustąpienie bólu następuje u większości chorych po około 10 latach trwania choroby. Zbiega się to zwykle w czasie z wystąpieniem niewydolności zewnątrz- i wewnątrzwydzielniczej trzustki. Okres ten został nazwany okresem wypalenia (burnout). Pomiędzy ostrymi rzutami zapalenia z dolegliwościami bólowymi (typ A) mogą występować okresy bezbólowe, które jednak z postępem 2 choroby występują coraz rzadziej i są coraz krótsze. Możliwy jest jednakże bezbólowy przebieg PZT. Wraz z postępującą destrukcją miąższu trzustki rozwija się niewydolność zewnątrzwydzielnicza, której objawem jest zespół złego wchłaniania z postępującą utratą masy ciała, oddawaniem tłuszczowych stolców i biegunką. Zespół złego wchłaniania występuje przy utracie co najmniej 90% czynnego miąższu po ok. 13 latach trwania choroby 5. Przewlekłe zapalenie trzustki charakteryzuje się włóknieniem miąższu i zmianami morfologii przewodu trzustkowego głównego (PTG): zwężeniami, odkładaniem się w jego świetle uwapnionych złogów i precypitatów białkowych co powoduje utrudniony odpływ i różnego stopnia nadciśnienie wewnątrzprzewodowe doprowadzające do odwrócenia kierunku odpływu soku trzustkowego (upstream) oraz poszerzenia PTG6. Uszkodzenie przewodu trzustkowego głównego bądź przewodów drugorzędowych może prowadzić do powstania trzustkowych zbiorników płynowych &#8211* torbieli rzekomych zawierających sok trzustkowy7. Niewydolność wewnątrzwydzielnicza jest objawem zaawansowanego PZT. W alkoholowym PZT po 6 latach cukrzyca rozwija się u 20% chorych, a po 10 latach jest rozpoznawana już u 50% chorych, podczas gdy niewydolność zewnątrzwydzielnicza pojawia się odpowiednio u 55% i 80% 8. Pierwszym objawem najczęściej jest hiperglikemia, ale do pojawienia się kwasicy ketonowej dochodzi rzadko8. Częstość występowania cukrzycy u chorych z PZT jest zależna od kilku czynników, m.in. od etiologii, czasu trwania choroby oraz obecności zwapnień i wynosi ok. 60% 8. Najbardziej predysponowani są pacjenci z alkoholowym wapniejącym i niewapniejącym oraz niewapniejącym tropikalnym PZT. W idiopatycznym PZT cukrzyca występuje rzadziej.

[Gość Simon]

...cd 2.4 Kryteria rozpoznania PZT Ustalenie przejrzystych i nie budzących wątpliwości kryteriów rozpoznania PZT było trudne. W okresie 1994-2003 przedstawiono kilka skal punktowych. Należą do nich: system punktowy Mayo27, system punktowy Kliniki w Lüneburgu28 oraz Kryteria Diagnostyczne Japońskiego Towarzystwa Trzustkowego29 zaprezentowane w tabelach 1-3. Tabela 1. System punktowy Kliniki Mayo. Parametr Punktacja Badanie histologiczne wycinków 4 Zwapnienia w trzustce w jakimkolwiek badaniu obrazowym 4 Nieprawidłowy wynik testu sekretynowo-pankreozyminowego 2 Biegunka tłuszczowa 2 Nieprawidłowe ECPW 3 Więcej niż dwa rzuty ostrego zapalenia trzustki w przeszłości 2 Cukrzyca 1 6 Tabela 2. System punktowy Kliniki w Lüneburgu. Parametr Punktacja Pośmiertna diagnoza PZT 4 Badanie histopatologicznne wycinków 4 Śródoperacyjnie stwierdzone charakterystyczne cechy PZT 4 Zwapnienia w trzustce w jakimkolwiek badaniu obrazowym 4 Nieprawidłowy wynik testu sekretynowo-pankreozyminowego 3 Nieprawidłowy test pankreolaurylowy 2 Nieprawidłowa aktywność chymotrypsyny w stolcu 2 Nieprawidłowa aktywność elastazy 1 w stolcu 2 Biegunka tłuszczowa 1 Nieprawidłowy wynik ultrasonografii 3 Nieprawidłowy wynik EUS 3 Nieprawidłowy wynik tomografii komputerowej 3 Nieprawidłowy wynik ECPW 3 W obu przedstawionych systemach punktowych do rozpoznania przewlekłego zapalenia trzustki konieczne jest uzyskanie minimum 4 punktów, a zatem jedynie na podstawie badania histopatologicznego lub w przypadku stwierdzenia obecności zwapnień wystarczy jedno badanie, aby ponad wszelką wątpliwość rozpoznać PZT. Wynik na poziomie 3 punktów wskazuje na prawdopodobieństwo PZT, lecz musi byćpotwierdzone dodatkowymi badaniami. Kolejną propozycją jest skala japońska przedstawiona w tabeli 3. 7 Tabela 3. Kryteria Diagnostyczne Japońskiego Towarzystwa Trzustkowego Pewne rozpoznanie przewlekłego zapalenia trzustki: 1a.Ultrasonografia (USG). Kamienie trzustkowe udokumentowane jako śródtrzustkowe obszary hyperechogeniczne z cienem akustycznym. 1b.Tomografia komputerowa (TK). Zwapnienia śródtrzustkowe. 2.Endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna (ECPW). Obecność jednej z wymienionych zmian* (i) nieregularne poszerzenia odgałęzień bocznych przewodu trzustkowego o różnym stopniu i rozproszeniu lub (ii) nieregularne poszerzenie przewodu trzustkowego głównego lub jego odgałęzień dystalnie od całkowitego lub niecałkowitego zamknięcia przewodu trzustkowego przez złogi lub czopy białkowe. 3.Test sekretynowy. Nieprawidłowo niskie stęzenie dwuwęglanów skojarzone z niskim wyrzutem enzymów i/lub niską objętością wydzielanego soku trzustkowego. 4.Badanie histopatologiczne. Włóknienie z utratą czynnego wydzielniczo miąższu w preparatach uzyskanych z biopsji, operacji, autopsji. Obszary włóknienia są zlokalizowane nieregularnie w przestrzeniach międzyzrazikowych. Izolowane włóknienie międzyzrazikowe nie jest charakterystyczne dla PZT. Dodatkowo są obserwowane czopy białkowe, kamienie, poszerzenie przewodów, hiperplazja i metaplazja nabłonka przewodów oraz pseudotorbiele Prawdopodobne przewlekłe zapalenie trzustki 1a. USG. Ponad jedno z wymienionych zmian* (i) grube śródtrzustkowe wzmocnienia echa, (ii) nieregularne poszerzenie przewodów trzustkowych, (iii) deformacja trzustki, nieregularny obrys. 1b. TK. Deformacja trzustki, nierówny zarys. 2. Cholangiopankreatografia rezonansu magnetycznego (MRCP). (i) Nieregularne, o różnym stopniu, poszerzenie odgałęzień przewodu trzustkowego rozsiane w całej trzustce lub (ii) nieregularne poszerzenie przewodu trzustkowego proksymalnie od całkowitego lub niecałkowitego zwężenia przewodu trzustkowego. 3. ECPW. Jedna z poniższych zmian: (i) nieregularne, izolowane poszerzenie przewodu trzustkowego, (ii) Wewnątrzprzewodowe ubytki wypełnienia sugerujące nieuwapnione złogi lub (iii) czopy białkowe. 4a. Test sekretynowy. (i) Nieprawidłowo niskie stężenie dwuwęglanów lub (ii) niski wyrzut enzymów wraz z małą objętością wydzielniczą. 4b. Nieinwazyjne testy wydzielnicze. Nieprawidłowe wyniki testów bentiromidowego (BT-PABA) i chymotrypsyny w stolcu badane kilkukrotnie w paromiesięcznych odstępach. 5. Badanie histopatologiczne. Jedna z poniższych zmian: (i) Sródpłacikowe wlóknienie z utratą miąższu wydzielniczego, (ii) izolowane wyspy Langerhansa, (iii) pseudotorbiele. Do rozpoznania konieczne jest spełnienie przynajmniej jednego z powyższych punktów. Wymienione w tabeli badania zostały uszeregowane w kolejności, w jakiej powinny zostać wykonane. Japońskie Kryteria Diagnostyczne wyłączyły z definicji przewlekłego zapalenia trzustki kilka jednostek chorobowych, w których w wyniku leczenia zmiany w przewodzie trzustkowym głównym i miąższu trzustki ustępują (co jest 8 sprzeczne z definicją PZT, która zakłada nieodwracalność i postępujący charakter procesu chorobowego). Są to: obturacyjne zapalenie trzustki, autoimmunologiczne zapalenie trzustki oraz limfoplazmocytarne stwardniające zapalenie trzustki30. Stworzenie przejrzystej klasyfikacji PZT z oceną stopnia zaawansowania również stanowiło problem. W trakcie pierwszego sympozjum w Marsylii, które odbyło się w 1963 roku, podzielono zapalenia trzustki na: &#183* Ostre zapalenie &#183* Nawracające ostre zapalenie z powrotem gruczołu do normy (klinicznie i morfologicznie) &#183* Przewlekłe nawracające zapalenie z zaostrzeniami &#183* Przewlekłe zapalenie z nieprawidłowościami anatomicznymi i/lub upośledzeniem funkcji gruczołu Definicja PZT opierała się na braku powrotu do prawidłowej funkcji i nieodwracalności zmian (w przeciwieństwie do sytuacji, jaka ma miejsce w ostrym zapaleniu). W 1983 roku zaprezentowano klasyfikację Cambridge opartą na badaniach obrazowych &#8211* USG, TK i ECPW 31 32 33. Słabą stroną tej klasyfikacji okazała się niewystarczająca korelacja pomiędzy morfologią trzustki w badaniach obrazujących a klinicznymi objawami, zwłaszcza we wczesnych stadiach PZT 34 35. 9 Tabela 4. Klasyfikacja Cambridge przewlekłego zapalenia trzustki Morfologia trzustki oceniona na podstawie ECPW Postać PZT Główny przewód trzustkowy Nieprawidłowe odgałęzienia boczne Dodatkowe cechy Norma Prawidłowe - Wątpliwa Prawidłowe *3 Łagodna Prawidłowe &#8805*3 Umiarkowana Nieprawidłowy *3 Zaawansowana Nieprawidłowy *3 Jedno lub więcej z poniższych: duża torbiel, zwężenie przewodu trzustkowego (PT), ubytki wypełnienia, znaczne poszerzenie PT, nieregularność. Morfologia trzustki oceniona na podstawie USG i TK Norma Prawidłowy kształt i wymiar trzustki, jednorodność miąższu, szerokość przewodu trzustkowego mniejsza niż 2mm Wątpliwa Występuje tylko jeden z poniższych objawów: 1/ niejednorodność miąższu, 2/ nieznaczne powiększenie narządu *2 razy, 3/ szerokość przewodu trzustkowego 2-4mm Łagodna Obecność przynajmniej dwu z poniższych objawów: 1/ niejednorodność miąższu, 2/ nieznaczne powiększenie narządu *2 razy, 3/ szerokość przewodu trzustkowego 2-4mm, 4/ nieregularne ściany przewodu trzustkowego Umiarkowana 1/ wzrost echogeniczności ścian przewodu trzustkowego, 2/ nieregularny zarys trzustki, 3/ ogniska hipoechogeniczne, 4/małe torbiele *10mm Zaawansowana Wszystkie objawy jak w postaci umiarkowanej a ponadto co najmniej jeden z poniższych: 1/ znaczna nieregularność PT, 2/ poszerzenie PT ponad 4mm, 3/obecność w PT złogu lub czopów zamykających światło, 4/ torbiele rzekome *10mm, 5/ nacieczenie sąsiednich narządów. W 1984 na drugim sympozjum w Marsylii zdefiniowano PZT jako jednostkę chorobową charakteryzującą się nawracającymi lub stałymi bólami brzucha oraz objawami niewydolności narządu pod postacią biegunki tłuszczowej (steatorrhea) i cukrzycy, a 10 morfologicznie - nieregularnym stwardnieniem ze zniszczeniem parenchymy i utratą jej funkcji egzokrynnej, a także z różnego stopnia poszerzeniem przewodów 4. Kolejna definicja i podział uwzględniające nie tylko obraz kliniczny i zmiany w badaniach obrazujących, ale również czynniki etiopatogenetyczne zostały opracowane w 1988 roku na sympozjach w Marsylii i Rzymie36. Według tej klasyfikacji PZT podzielono na trzy grupy: &#183* Przewlekłe zaporowe zapalenie wywołane obecnością przeszkody w odpływie soku trzustkowego &#183* Przewlekłe wapniejące zapalenie (przede wszystkim o etiologii alkoholowej oraz spowodowane niedoborami żywieniowymi) &#183* Przewlekłe naciekowe zapalenie trzustki (z naciekami komórek jednojądrzastych i włóknieniem, rzadkie, współistniejące niekiedy z pierwotną marskością żółciową lub nieswoistymi zapaleniami jelit) W roku 2001 przedstawiono kolejną klasyfikację przewlekłego zapalenia trzustki opartą na czynnikach etiologicznych - klasyfikacja TIGAR-O 13. Czynniki ryzyka PZT podzielono na 6 głównych grup: czynniki toksyczne - T idiopatyczne - I genetyczne - G autoimmunologiczne - A nawracające ostre zapalenie trzustki - R obturacyjne - O W 2007 roku opublikowano klasyfikację M-ANNHEIM (zaprezentowano ją także na sesji poświęconej PZT w trakcie 15 United European Gastroenterology Week -UEGW w 2007 w Paryżu). Według klasyfikacji M-ANNHEIM większość przypadków PZT wynika z interakcji wielu czynników ryzyka (Multiple) podzielonych na grupy: Alkohol, Nikotyna, czynniki żywieniowe (Nutrition), czynniki wrodzone (Heridetary), zaburzenia odpływu soku trzustkowego (Efferent pancreatic duct factor), czynniki Immunologiczne oraz inne (Miscellaneous and Metabolic). Rozpoznanie PZT jest możliwe, gdy zostanie spełniony przynajmniej jeden z poniższych warunków: pierwszy atak bólu trzustkowego, pierwszy atak ostrego zapalenia trzustki lub pierwsza manifestacja zewnątrz- lub wewnątrzwydzielniczej niewydolności trzustki. Powikłania PZT zostały 11 zdefiniowane i podzielone na odwracalne: zwężenia dwunastnicy, poprzecznicy, zwężenia dróg żółciowych, krwawienie z przewodu pokarmowego, wodobrzusze trzustkowe, wysięk do jam opłucnowych, pseudotętniaki, przetoki oraz na nieodwracalne: zakrzepica żyły wrotnej lub śledzionowej, rak trzustki. Wyodrębniono dwie postaci kliniczne PZT: postać bezobjawą i postać objawą. Pierwsza &#8211* stopień 0 (subkliniczne PZT) może być rozpoznane przypadkowo w trakcie autopsji (stopień 0 a), może przybrać postać rzutu ostrego zapalenia trzustki (stopień 0 b) lub postać ostrego zapalenia trzustki z ciężkimi powikłaniami (stopień 0 c). Przebieg objawowego PZT obejmuje cztery okresy (stopnie): Stopień I - bez niewydolności gruczołu, Stopień II - z częściową niewydolnością gruczołu, Stopień III - z całkowitą niewydolnością zewnątrz- i wewnątrzwydzielniczą, Stopień IV - będące okresem wypalenia (burnout), w którym nie występują bóle brzucha, ale mogą ujawnić się ciężkie powikłania choroby. 12 Tabela 5. Kryteria M-ANNHEIM rozpoznania przewlekłego zapalenia trzustki. Rozpoznanie przewlekłego zapalenia trzustki wymaga: typowego wywiadu: nawracające zapalenia trzustki lub bóle brzucha (poza pierwotnie bezbólową postacią pzt) Udowodnione przewlekłe zapalenie trzustki: minimum jedno z poniższych, dodatkowych kryteriów: zwapnienia trzustkowe Umiarkowane lub zaznaczone zmiany w pankreatogramie (zgodnie ze skalą Cambridge) Niedoczynność egzokrynna trzustki (stolce tłuszczowe ustępujące po suplementacji enzymów trzustkowych) Typowy obraz histopatologiczny Prawdopodobne przewlekłe zapalenie trzustki: minimum jedno z poniższych dodatkowych kryteriów: &#183* Łagodne zmiany w pankreatogramie &#183* Nawracające lub utrzymujące się pseudotorbiele &#183* Patologiczny wynik testu czynnościowego badającego czynność egzokrynną trzustki (elastaza 1 w stolcu, test sekretynowy, test sekretynowo-pankreozyminowy) &#183* Niedoczynność endokrynna trzustki (nieprawidłowy test tolerancji glukozy) Graniczne przewlekłe zapalenie trzustki: typowy obraz kliniczny przewlekłego zapalenia trzustki ale bez dodatkowych kryteriów określonych jako udowodnione lub prawdopodobne przewlekłe zapalenie trzustki (pierwszy epizod zapalenia trzustki z/bez (1) obciążającym wywiadem rodzinnym w kierunku pzt/raka trzustki, (2) obecnością czynników ryzyka z klasyfikacji M-ANNHEIM) Zapalenie trzustki związane z alkoholem: w połączeniu z wymienionymi wyżej kryteriami udowodnionego, prawdopodobnego lub granicznego zapalenia trzustki &#183* Nadmierne spożycie alkoholu w wywiadzie (*80 g/dziennie przez lata, u kobiet mniejsza ilość) &#183* Zwiększone spożycie alkoholu w wywiadzie (20-80 g/dobę przez kilka lat) &#183* Umiarkowane spożycie alkoholu w wywiadzie (*20 g/dobę przez kilka lat) W klasyfikacji M-ANNHEIM została wprowadzona punktacja, według której poszczególnym cechom przyporządkowano liczbę punktów. Oceniane są następujące elementy: ból (0 - 4 ptk.), kontrola farmakologiczna bólu według drabiny analgetycznej WHO (0 - 2 ptk.), przebyty zabieg operacyjny trzustki (4 ptk.), zewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki (0 - 2 ptk.), wewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki (0 - 4 ptk.), zmiany w pankreatogramie według skali Cambridge (0 - 4 ptk.), ciężkie powikłania przewlekłego zapalenia trzustki (0 - 4 ptk.). Liczba uzyskanych punktów stanowi podstawę zaklasyfikowania PZT do danego stopnia zaawansowania: 13 M-ANNHEIM A: 0 - 5 punktów Mały M-ANNHEIM B: 6 - 10 punktów Zwiększony M-ANNHEIM C: 11 - 15 punktów Zaawansowany M-ANNHEIM D: 16 - 20 punktów Znaczny M-ANNHEIM E: * 20 punktów Zaostrzony 2.5 Diagnostyka PZT Zaawansowana postać choroby, która objawia się silnym bólem brzucha, zwapnieniami w polu trzustkowym, masywnymi zmianami w strukturze przewodów wyprowadzających i niewydolnością trzustki nie stanowi najczęściej problemu diagnostycznego. Jednak postać wczesna z minimalnymi zmianami jest często skąpo- lub bezobjawowa. Rozpoznanie tej postaci przewlekłego zapalenia trzustki może być niezwykle trudne. Diagnostyka PZT opiera się na: obrazie klinicznym, wynikach badań obrazowych: ultrasonografii jamy brzusznej (USG), ultrasonografii endoskopowej (EUS), tomografii komputerowej (TK) jamy brzusznej, cholangiopankreatografii metodą rezonansu magnetycznego (MRCP), endoskopowej cholangiopankreatografii wstecznej (ERCP), badaniu histopatologicznym wycinka pobranego z trzustki pod kontrolą badań obrazowych (EUS, TK) bądź w trakcie laparotomii oraz na podstawie wyników testów czynnościowych trzustki. Dla ustalenia pewnego rozpoznania niezbędne jest najczęściej połączenie wyników kilku różnych badań obrazowych. Badania laboratoryjne są mniej przydatne. Aktywność amylazy w surowicy i moczu oraz lipazy jest nieprawidłowa jedynie w okresie zaostrzenia, chociaż i wówczas może nie przekraczać normy (w znacznie zaawansowanym PZT)37. Funkcja wewnątrzwydzielnicza natomiast jest upośledzona dopiero w schyłkowym etapie choroby i dopiero wtedy ma miejsce ujawnienie się cukrzycy. Z kolei przeprowadzenie testów czynnościowych służących do oceny funkcji zewnątrzwydzielniczej trzustki jest niezwykle trudne. Rozróżnia się testy bezpośrednie i pośrednie. Do testów bezpośrednich zaliczane są te, które opierają się na ocenie zawartości soku trzustkowego bądź treści dwunastniczej po stymulacji trzustki odpowiednimi hormonami: sekretyną, cholecystokininą, ceruleiną38. Trudności w ich wykonaniu związane są z przeprowadzeniem kompletnej zbiórki treści dwunastniczej, która może odpływać dalej do jelita lub cofać się do żołądka. Próbą rozwiązania tego problemu jest opracowanie zgłębników o specjalnej konstrukcji i podawanie odmierzonej ilości substancji znacznikowej doustnie, a następnie sprawdze- 14 nie, jaki procent tej substancji nie został odzyskany przez zgłębnik. Na tej podstawie można wyliczyć procent traconej treści dwunastniczej i trzustkowej. Stosowanymi bezpośrednimi testami czynnościowymi są: test sekretynowo-pankreozyminowy i test ceruleinowy, które polegają na pomiarze wydzielania dwuwęglanów, trypsyny i lipazy w soku dwunastniczym po pobudzeniu trzustki sekretyną i cholecystokininą-pankreozyminą lub ceruleiną. Test sekretynowo-ceruleinowy nie został jednak wystandaryzowany i każdy ośrodek ma własny zakres norm39. Niewiele ośrodków pankreatologicznych wykonuje testy bezpośrednie, mimo że pozostają według wielu autorów złotym standardem w ocenie funkcji wewnątrzwydzielniczej 37. Wśród nich wymienia się 5 ośrodków w Stanach Zjednoczonych, w których wykonuje się niewiele ponad 50 testów rocznie. Funkcję zewnątrzwydzielniczą można również oceniać za pomocą testów pośrednich: pomiar aktywności elastazy 1 w stolcu, oznaczanie chymotrypsyny, a także za pomocą trioleinowego testu oddechowego (TBT), w którym mierzona jest procentowa zawartość 14CO2 w porównaniu z całkowitą jego zawartością w powietrzu wydychanym po spożyciu bogatotłuszczowego posiłku40. Za nowy złoty standard w grupie testów nieinwazyjnych uważa się oznaczanie elastazy 1 37. Diagnostyka obrazowa obejmuje: wykonanie zdjęcia przeglądowego jamy brzusznej, konwencjonalne badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej, tomografię komputerową jamy brzusznej, badanie endosonograficzne &#8211* EUS, pankreatografię metodą rezonansu magnetycznego oraz endoskopową pankreatografię wsteczną41. W przeglądowym badaniu radiologicznym można uwidocznić zwapnienia w polu trzustkowym. Mogą one być także obserwowane w klasycznym USG. Oba wymienione badania są tanie i łatwo dostępne, więc odgrywają rolę badań wstępnych. Czułość badania ultrasonograficznego waha się od 60 do 80%, a swoistość od 80 do 90% 38. Podstawowymi narzędziami diagnostycznymi są: TK, EUS, MRI i EPW. Ich czułość i specyficzność przedstawiono w tabeli nr 6. Tabela 6. Czułość i swoistość badań obrazujących w przewlekłym zapaleniu trzustki42 43 44 Czułość Swoistość TK 75% 95% EUS 88% 100% 15 sMRI* 92% 75% ERCP 74% 100% * we wczesnym przewlekłym zapaleniu trzustki Badanie tomokomputerowe powinno zdaniem wielu autorów być badaniem podstawowym, gdyż jest nieinwazyjne, szeroko rozpowszechnione, a jego czułość i specyficzność w rozpoznawaniu średnio i bardzo zaawansowanego PZT są wysokie39 40 41. W obrazie TK oceniane jest: obecność zwapnień w parenchymie i wewnątrz przewodu trzustkowego głównego (PTG), poszerzenie PTG oraz zanik miąższu. Za pomocą TK ocenia się również powikłania PZT &#8211* rzekome trzustki (ich wielkość, topografię), cholestazę oraz identyfikuje guz w obrębie trzustki. Coraz większą rolę w diagnostyce PZT odgrywa endoskopowa ultrasonografia (EUS), ponieważ jej czułość spośród wszystkich metod jest najwyższa 45

[Gość Simon]

Wiem, że dużo tego... ale ma całą pracę na ten temat w pdf.

[Gość Basik]

Simon, az w glowie sie zakrecilo. A Ty masz pzt?

[Gość Basik]

Simon te dane nie sa dobre, siedze z ludzmi na forum pzt ze swiata i duzo z nich ma niewydolnosc juz po roku i cukrzyce a nie po 13 latach...

[Gość Monika39]

Czyli kiedy miną bóle to zabiją nas powikłania tak? Widzę,że moje pogrubienie trzonu nie jest wadą budowy....Ciekawe jak ma się do tego TK z 2011 roku?Czy czas trwania choroby liczy się od rozpoznania ,czy od pierwszych objawów bólowych?Czy okres schyłkowy choroby oznacza koniec życia?Basik i Simon z racji młodszego wieku i znajomości lepszej j.angielskiego ,wiecie może coś więcej na temat cech przebiegu zapalenia autoimunologicznego trzustki?Czy objawia się ostrymi zapaleniami?Chociaż moje wygląda typowo na alkoholowe:(Kobiety niestety w szybszym czasie i przy mniejszych dawkach alkoholu uszkadzają ten narząd...Tym bardziej,że wino lubiłam do posiłków,regularnie.Jak pisałam pijaki nie jedzący mają o wiele mniejsze szanse na choroby trzustki:(No więc jak na EUS wyjdą zmiany to mam czekać w bólach 5-10 lat na powikłania nagłe i wtedy łaskawie może zooperują rozpadającą się trzustkę,albo martwica-sepsa i na drugą stronę? Jaka tu logika? To idę szukać już sznurka...

[Gość Monika39]

Basik to jesteś jednak w kontakcie z tymi forumowiczami z całego świata? Czy oni biorą też jakieś psychotropowe leki na ból ? Czy pracują?Ja jestem załamana....3 dzieci,pracować trzeba...do tej pory oprócz stałej pracy mam jeszcze 2 małe fuchy dorywcze...jak dalej będzie gorzej to z samego L4 nie dam rady wyżyć:(Renty na pzt nie dają! Niby taka rzadka choroba i tak bolesna,a nie dają,a nawet gdyby to grosze.....Nie wiem którym typem pzt jestem....Czy moje bóle jako okresowe skoro pojawiają się z przerwami,jednak czy się nie utrwalą?Jedna wielka niewiadoma to chyba jest najgorsze w tej chorobie. Zastanawiam się poważnie nad posciem do szpitala(o ile zadzwonią w tym tyg)na EPCW,bo mogę nic w przewodach nie mieć,a jeszcze podrażnią trzustkę kontrastem i co?Będą mi gastro robić...od żołądka boki brzucha,łopatki i lędzwiowy nie napieprza.....

[Gość Monika39]

Basik jeśli nie masz bóli tylko dyskomfort to już dużo,może faktycznie przez wadę budowy twoja trzustka nie funkcjonuje sprawnie,ale nawet gdyby nie masz etiologii alkoholowej(czyli najbardziej bolesnej)i dobre rokowania.Będziesz żyła dłuuuuuugo:)Kreon nie pomaga na trawienia u Ciebie?

[Gość Basik]

Monika na tym forum sa ludzie, ktorzy maja przerozne historie, jedni ciagle leza w szpitalu a inni rok czy dwa bez bolu chodza i sie normalnie czuja - zalezy od osoby, wczoraj pisal koles ktory mial martwicze zapalenie usuneli mu prawie cala trzustke a teraz je normalnie, nie ma cukrzycy ani nic go nie boli i tylko Kreonem sie wspomaga. Sam alkohol nie starczy do uszkodzenia trzustki to na pewno. Gdyby tak bylo 80% naszego spoleczenstwa by chorowala. Aha jeszcze jedno na forum ludzie jak pili Monis to flache wodki albo 8 piw dziennie przez lata! Ze byli w AA i nie pracowali. Cala reszta ma pzt o innej etiologii wiec Twoje alkoholowe tez nie jest gwarantuje :) Na moje to Ty masz problemy z przewodami zolciowymi a nie trzustka Kochana :)

[Gość Simon]

Basik podaj maila to ci wyślę całą pracę w pdf. Ja nie wiem czy mam PZT czy nie. Wg badań i lekarzy nie mam. Zrobiłem komplet badań zarówno obrazowych jak i krwi (czekam na elastaze z kału) Wg. mnie coś trzustce dolega. Podobno można ją też *tylko* podrażnić... i da się ją *uspokoić* dietą, Kreonem. Przy okazji na temat ECPW - kumplowi przez przypadek spieprzyli ten zabieg - zakończyło się OZT... Co do tych ludzi z forum... mają niewydolność i cukrzycę i czyste badania obrazkowe? Jesteś tego pewna?

[Gość Monika39]

Basik ja właśnie zastanawiam się nad sensem ECPW(strach przed ozt) a można chyba rezonansem zastąpić ?MRCP?i nie jest tak inwazyjne?nie wiem czy jedno drugim można zastąpić?Bo ja tak rozumuje,że jak w MRCP coś znajdą w przewodach do usunięcia to się poddam,ale jak nic nie ma to po co CZeSkę zaczepiać bardziej?Czasem myślałam ,że jestem uzależniona,ale mogłam nie pić 3 dni i nic się nie działo,teraz już prawie 3 mies ani kropli i nic mi się nie działo w sensie zespołu odstawienia...2 znajomych męża(w budowlance pracują)jak chcieli przestać to było delirium i pogotowie...ale tam szła flacha+piwa dziennie.Mi 2-lampki wina+ weekend wino całe nawet albo 2-3 driny przez jakieś 7-8 lat mogło przy wrażliwszym narządzie zaszkodzić:(,ale co M69 i Niejola,albo Pika temu winne?,Basik a co on mówił o pzt spowodowanym wadami budowy? A i ja już kilka lat temu resztki w kale miałam tłuszczu chyba nie ,ale włókna skrobi i białka....to lekarz,że szybki pasaż jelitowy jest.....Papkowate stolce w okresach bólowych,i to też 1-2 dziennie a nie biegunki,pomiędzy normalnie.....Jeśli trwale uszkodzona to powinno zostać tak na stałe...Jak teraz pomyślę ile słonecznika i popcornu z mikroweli jadłam to szok! Może dobiłam swój stan trzuchy takim menu?Pika jak w nocy?Sprawdzałaś ten apapNoc u siebie w aptekach?Ile bierzszesz dziennie apapu? Teraz znów wątroba dostanie po dupie no ale co zrobić....Nie wiem ,czy iść po jakieś antydepresanty,czy pomogą? W leku Asentra,który w końcu brałam 4 lata temu jest info,że może zapalenie czeski wywołać(wiadomo sporadyczne przypadki,ale...)

[Gość Monika39]

Ja chyba nie poddam się EPCW,powie mi ktoś z was ,czy MRCP może zastąpić to badanie?simon,a ten kumpel miał kamicę dróg żólciowych,czy podejrzenie pzt?Co z nim teraz,ok?

[Gość Monika39]

Pika ty cały czas o bułce i wodzie? A może jednak gotowaną zupę delikatną powinnaś spróbować,nawet zmiksowaną z chudym mięsem,bo ja np.zauważyłam,że jak mam dłuższą przerwę w jedzeniu zaczyna ścisk,ssanie i ból.Staram się często ,a mało,nawet w pracy banan,takie przekąski jak paluszki dla dzieci,talarki Lajkonik,żeby do wielkiego głodu nie dopuszczać.Jak jem posiłek z tłuszczem(minimalne ilości,ale konieczne do życia)to Kreon do tego,żeby jednak nie stymulować trzustki do produkcji enzymów,choc sama nie wiem ,jakie tam procesy zachodzą i czy ten Kreon to dobrze brać,a lekarze sami nie wiedzą.....Basik Ci na FB biorą Kreon?

[Gość Simon]

Monia MRCP to pokaże pokaże drogi żółciowe, przewody trzustkowe itp. Badanie to powoli zastępuje badanie inwazyjne (ryzyko OZT). W tej pracy pdf. którą mam jest to pisane. Kumpel miał jakiś ropień, lekarze podali kontrast który trafil nie do tego przewodu- a trafił do trzustki gdzie spowodował OZT. Nic mu nie doległo z trzustką przed... Konowały zwaliły sprawę - kolo się prawie przekręcił, ale teraz OK. Tylko bez alkoholu*-/

[Gość Simon]

Monia ta praca generalnie jest o leczeniu/protezowaniu trzustki... ale w przedmowie są szczegóły na temat klasyfikacji, wykrywania, badań itp. Podasz adres to Ci wyślę pdf.

[Gość Monika39]

Dzięki Simon,nie wyłapałam w natłoku info:) o całym pzt,ale tak gdzieś czytałam,że EPCW robią w ostateczności jak coś usunąc muszą,a MRCP stosują zastępczo.Tylko po co narażać pacjenta?

[Gość Monika39]

Pytania do chirurga Pęcherzyk żółciowy Mikrokamica pęcherzyka żółciowego Mikrokamica pęcherzyka żółciowego REKLAMA Mój 21 letni syn jest 8 m-cy po leczeniu operacyjnym-zespolenia omijające przewowodowo-jelitowe i żołądkowo-jelitowe z powodu guza zapalnego głowy trzustki (Roux-Y). Guz cofnał się. W aktualnym badaniu EUS trzustka bez zmian ogniskowych, w obrębie głowy pojedyncze 2 cechy PZT. Aktualnie bilirubina- 1,2 mg/dl, fostataza zasadowa 139,9 U/L, pozostałe wyniki w normie. Jestem bardzo niespokojna, ponieważ nie jest znana przyczyna tej choroby. Badania USG oraz 4 krotnie tomografem komputerowym nie wykazały złogów w drogach żółciowych ani w pęcherzyku żółciowym. Słyszałam, że m.in. przyczyną może byc mikrokamica pęcherzyka żółciowego. W niedawno wykonanej endosonografii (EUS) nie uwidoczniono pęcherzyka, ponieważ jest przesłonięty przez pętlę jelitową. Jakie badania trzeba wykonać, żeby wykryc lub wykluczyc mikrokamicę pęcherzyka zółciowego, czy badanie rezonansem magnetycznym (MRCP) może to ujawnic?